Τα κακά μαντάτα. Το κακό νέο μέσα στην αφήγηση

της Μαρίας Παπανικολάου

Φίλοι παραμυθάδες γεια σας και χαρά σας!

Έβλεπα τις προάλλες έναν αφηγητή/τρια (δεν έχει πολύ σημασία) να λέει ένα γνωστό παραμύθι με πολύ δράση και μπόλικες αναποδιές και σαν έφτανε στα "κακά τα νέα", στο κακό συναπάντημα, στην ανατροπή, εκεί που ο ήρωας έμενε μόνος ή εκεί που είχε να αντιμετωπίσει το κακό ή εκεί που τα έχανε όλα, τότε έκανε ένα ...πισωπάτημα, χαμήλωνε την αφήγησή του, κρυβόταν, σαν να μην τον άφηνε το είναι του να πει τα κακά τα νέα, σαν να ήθελε να πάρει το μαχαίρι και να κόψει τις κακές τις άκρες... ψιλομασούσε τα λόγια του, άρχιζε να κόβει από δω και από κει και με λίγα λόγια, ζέσταινε τα κρύα και μαλάκωνε τα σκληρά...  Σκέφτηκα "μα τι κάνει;;;, δεν είναι έτσι το παραμύθι...δεν γίνεται αυτό..." Μετά όμως προβληματίστηκα.

Μα καλά, τι λέω, άνθρωπος είναι ο παραμυθάς και σαν άνθρωπος δεν έχει μάλλον τη δύναμη να "ρίξει το κακό το μαντάτο". Ποιος ξέρει τι να σκέφτεται; Το κάνει για να προστατεύσει τον ίδιο; Το κάνει για να προστατεύσει το κοινό;

Σκέφτηκα επίσης πως είχα δει πολλούς αφηγητές που με άγνοια κινδύνου ή με απόλυτη αφέλεια "έριχναν" όπως να ναι τα κακά τα νέα και αναρωτήθηκα: "Στα αλήθεια ποιο είναι το καλύτερο; Να κομπιάζεις, να αλλάζεις ή να τρέμεις εμπρος στα κακά τα νέα ή με περισσή αφηγηματική αφέλεια να τα προσπερνάς, να τα ισοπεδώνεις συνεχίζοντας ακάθεκτος την αφήγησή σου; Και ο ρυθμός; Πως είσαι σίγουρος πως θα υπηρετείς τη δράση;
Τελικά να δίνεις ή να μη δίνεις μια ιδιαίτερη σημασία σε όλα αυτά; Ε λοιπόν όσο και αν το πάλευα μέσα μου άκρη δεν έβρισκα.

Μετά σαν από κάπου μου ήρθε μια σκέψη που με ηρέμησε.

Η αφήγηση, το παραμύθι είναι μια πορεία, ένας δρόμος, άιντε και τον πήρες, γυρισμό δεν έχει πίσω. Ξεκίνησες για τα καλά και τα κακά. Και όπως έρχονται τα καλά, ερχονται και τα άσχημα σε ένα δρόμο, σε μια ιστορία, ας πούμε, σε ένα παραμύθι.. όπως και στην ίδια τη ζωή.
Ομως αφηγητή υπάρχει μια μεγάλη διαφορά με τη ζωή. Στο παραμύθι ΞΕΡΕΙΣ οτι θα έρθει το και "ζήσαν αυτοί καλά". Το ξέρεις από την αρχή. Το ξέρουν και αυτοί που ακούνε.
Όσο κι αν φοβηθούν, όσο κι αν στενοχωρηθούν, κλάψουν, πονέσουν για τον ήρωα ή την ηρωίδα ξ έ ρ ο υ ν στο τέλος πως θα ζήσει καλά και εμείς καλύτερα. Ε λοιπόν, μη διστάζεις πες το και το κακό, μη το ξεχωρίζεις (λέω εγώ) άστο να το τραγουδήσει ο λόγος του παραμυθιού με το δικό του τρόπο, αφέσου στο ρυθμό.

Το κακό μαντάτο μέσα στο παραμύθι να το λες απλά και ήρεμα. Οση ένταση κι αν έχει η αφήγησή  κάθε κακό νέο για τον ήρωα προτιμώ να το ακούω με σιγουριά και γνώση. Δεν το υπογραμμίζω, είναι από μόνο του σημαντικό. Ούτε το γουρλώνω στο μάτι για να δείξω τη συμφορά που είναι από μόνη της μεγάλη. Το ίδιο και με το καλό. Εκτός πια κι αν φτάνει στο τέλος η ιστορία όπου έρχεται η ανακούφιση, τα γέλια και οι γάμοι!!!

Πιστευω, κι αυτό είναι άποψη προσωπική, πως ο καλύτερος παραμυθάς είναι αυτός που όταν αφηγείται δεν αναλύει, δεν κάνει αναγωγές, δεν έχει δεύτερες σκέψεις. Δεν το φέρνει μπρος του το κακό για να το νικήσει εκείνη την ώρα. Δεν είναι δικός του ο αγώνας. Είναι αλλουνού! Ξέρει, όμως, στη βάρκα της αφήγησης να κουμαντάρει τη χαρά και τη λύπη και να τις βάζει στους δυο του ώμους έτσι ωστε να του κρατούν ισορροπία στην αφήγησή του.

Μερικές σκέψεις έκανα και τις μοιράζομαι μαζί σας.

Με τιμή και αγάπη

Μαρία
Πέμπτη 31 Ιανουαρίου λέει 12.40 το ρολόι