Πέμπτη 18 Ιουνίου 2015

Σκέψεις μετά το Εργαστήρι για το βίωμα στη Νεμέα (Αγγίζοντας το παραμύθι)

Φίλοι καλησπέρα!

Αναπνοές εργαλεία καλής υγείας για τον αφηγητή και όχι μόνο.
Όμορφη και ουσιαστική επαφή με τη γη
Το Σάββατο 13 & την Κυριακή 14 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε στο Κτήμα Ρεπάνη στη Νεμέα το Διήμερο Εργαστήρι , "Η προσέγγιση του βιώματος στην Αφήγηση", ένα Σαββατοκύριακο που απευθυνόταν σε όλους όσους αγαπούν την αφήγηση, τον προφορικό λόγο, τις ιστορίες και την καλή παρέα, σ ένα πανέμορφο τόπο την Νεμέα, τη νέα μου πατρίδα.
Η ιδέα ήταν να περάσουμε ένα Σαββατοκύριακο "ζώντας" μέσα από μια ιστορία και αυτή η ιστορία ήταν ο Πενταμπελάς (από τη Συλλογή "Ελληνικά λαϊκά παραμύθια", Κώστας Καφαντάρης, βιβλίο πρώτο, σελ.101-106). 
Πέντε κούτσουρα αμπέλι είχε όλα κι όλα ο Πενταμπελάς και μια αλεπού του τα τρωγε κάθε φορά που ερχόταν ο τρυγητής. Μια φορά ο Πενταμπελάς που ζούσε μόνος, φτωχός και άξεστος σε μια καλύβα, την έπιασε την αλεπού και πήγε να τη σκοτώσει. Εκείνη για να σωθεί του ταξε να τον κάνει βασιλιά, να τον παντρέψει με την βασιλοπούλα. Κι εκεί αρχίζουν όλα...

Άσκηση της Ελένης ΔΟΥΛΟΣ & ΑΦΕΝΤΗΣ

Δεν ήταν ο Μαρκήσιος Ντε Καραμπάς, ήταν ο φτωχός Πενταμπελάς και η αλεπού με την πονηριά της τον έκανε βασιλιά, μετά από τα πολλά, στο τέλος όμως ο Πενταμπελάς (μπορεί και πέντε μπελάς...) σκοτώνει την αλεπού που τον ευεργέτησε και αυτός ζει καλά...μάλλον.

Διάλεξα αυτό το παραμύθι για τις αλλαγές στη ζωή μας, για τα γεμάτα με εναλλαγές επισόδια, για το παιχνίδι με την τύχη, τη μοίρα ή το ριζικό και γιατί αφηγηματικά το θεωρώ ενδιαφέρον.

Μέσα στα αμπέλια, ήθελα να φανταστούμε τον Πενταμπελά και την Αλεπού (έχουμε στ αλήθεια πολλές εδώ) μέσα στ' αμπέλια να την κυνηγά, να την πιάνει κι εκείνη να του τάζει για να σωθεί κάνοντας ένα κύκλο ζωής μαζί του για να καταλήξει εκεί από όπου ξεκίνησε ως υποψήφιο θύμα του και τελικά ως τέτοιο!

Το πανέμορφο οινοποιείο ΡΕΠΑΝΗ που μας φιλοξένησε
Στο ταξίδι να ανακαλύψουμε πως "περπατάμε" και "ζούμε" με ένα παραμύθι είχα τη Ρωξάνη τη Γιάννου μια ξεχωριστή εικαστικό με σπουδές στο συμβολισμό και την Ελένη την Παπαγεωργίου μια νέα ψυχολόγο με γνώση στις ομάδες.
Υποστηρικτικά ζήτησα από τη φίλη μου (από το καροτσάκι ακόμα, που λένε) Αντιγόνη Κολιαδήμα που κάνει χρόνια γιόγκα να μας μάθει μερικές αναπνοές και να μας χαλαρώσει, να μας "βγάλει" από τους ρυθμούς της καθημερινότητας και να μας δώσει μερικές ασκήσεις που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν πριν από κάθε αφήγηση.


Σκοπός ήταν επίσης να συνδέσουμε ένα όμορφο Σαββατοκύριακο σε ένα τόπο πανέμορφο με ένα βιωματικό εργαστήρι για την αφήγηση. Το στοίχημα ήταν μεγάλο. Νομίζω οτι καταφέραμε να έρθουμε πάρα πολύ κοντά σ αυτό που είχαμε φανταστεί με τα κορίτσια και θεωρώ πως έχουμε πια ένα κερδισμένο στοίχημα.

Ο κάμπος της Νεμέας είναι ο μεγαλύτερος των Βαλκανίων
Αυτό που ήθελα να προτείνω ήταν μια συνολική προσέγγιση στο βίωμα μέσα και από τις διαφορετικές ματιές της ομάδας. Πολλές φορές ως αφηγήτρια έχω βρεθεί σε διλήμματα που έχουν λύσει δεύτερες και τρίτες ματιές φίλων γι αυτό και θεωρώ πως αυτές χρειάζονται και πολλές φορές οι γνώμες των άλλων λύνουν και αφηγηματικά ζητήματα. 
Με πολύ παιχνίδι και πολύ μα πολύ συμμετοχή από όλους, με αγάπη και όρεξη για δουλειά ανακαλύψαμε μαζί το παραμύθι σπιθαμή προς σπιθαμή.

Μαντάλες
Η Ελένη με τα παιχνίδια της ομάδας και η Ρωξάνη με μια διπλή άσκηση για το φως και τη σκιά του εαυτού μας άνοιξαν πόρτες στο παραμύθι και τις καρδιές μας.

Τη δεύτερη μέρα είπαμε ιστορίες και το παραμύθι μας και δουλέψαμε με τα εργαλεία μας ως αφηγητές. Ο Αρχαιολογικός χώρος της Νεμέας ήταν δροσερός, φιλόξενος, υπέροχος και γεμάτος ενέργεια!

Ως αφηγήτρια έχω παρακολουθήσει δεκάδες εργαστήρια και σεμινάρια και όλα ήταν πολύτιμα.
Όσο περισσότερο δουλεύεις τόσο περισσότερο προχωράς και εξελίσσεσαι. Στο εργαστήρι αυτό ήθελα περισσότερο από όλα να ζήσουν οι συμμετέχοντες "μέσα" στις συνθήκες ενός παραμυθιού. Κοντά, μέσα στο φυσικό περιβάλλον, να πιάσουν το χώμα, να αγγίξουν τα αμπέλια, να δουν το πράσινο χρώμα, το γαλάζιο του ουρανού, να αγγίξουν το αμπέλι, να μυρίσουν το κρασί που παλιώνει στα βαρέλια, να περπατήσουν στο χωματόδρομο, να δουν ένα παλιοκάλυβο, να ζεσταθούν από τον καυτό ήλιο, να μιλήσουν και να ακούσουν. Να επικοινωνήσουν και να συμπεριφερθούν. 
Οχι το να αφηγηθούν δεν ήταν τελικά προτεραιότητα, τουλάχιστον όχι για μένα.

Η Ρωξάνη δίνει τις οδηγίες για την επόμενη άσκηση

Να αισθανθούμε, να λάβουμε αγγίγματα, χρώματα, αρώματα, βιώματα! Αυτό προσπαθήσαμε. Και πιστεύω το καταφέραμε. Στις επόμενες αφηγήσεις τους θα ήθελα μόνο ένα πράγμα για να γεμίσω με χαρά: την ώρα της αφήγησης να επαναφέρουν στο μυαλό τους με συναίσθηση ή και ασυναίσθητα ακόμα ένα άρωμα, μια γεύση, ένα άγγιγμα, ένα χρώμα ή μια αίσθηση από αυτό το Σαββατοκύριακο στη Νεμέα.

Μαρία Παπανικολάου