ΣΚΈΨΕΙΣ ΜΟΙΡΑΣΜΈΝΕΣ. (για παραμυθάδες και μη)
'Ελεγα τις προάλλες το παραδοσιακό παραμύθι "Η Πούλια και ο Αυγερινός" σε μικρούς και μεγάλους.Μια δύσκολη διαδρομή. Δυο χρόνια περπατάω μ' αυτό το παραμύθι. Δεν το έλεγα. Ήθελα όμως.
Δεν ξέρω πως δουλεύετε εσείς τα παραμύθια σας. Εγώ τα περπατάω. Τα πάω στο Σούπερ μάρκετ, στη δουλειά, στη βόλτα, στον καφέ, στις δουλειές του σπιτιού, στην εκκλησία.
Περπατάω και έρχονται μαζί μου, πολλές φορές κοιμούνται και μαζί μου. Μια δουλειά εσωτερική.
Καλά μην φανταστείτε, δεν είναι όλες οι ιστορίες μου έτσι. Δεν τριγυρνώ σαν τη Γκόλφω στα βουνά, αλλοπαρμένη, είπαμε...
Είναι όμως μερικά παραμύθια που το θέλουν το "περπάτημα" τους. Και όπως δεν μου αρέσει να χρησιμοποιώ τίποτα από τα "γραμμένα"όσο ετοιμάζω παραμύθια, τέτοια, σαν την "Πούλια και τον Αυγερινό", έτσι και τα ζω μέσα στους δρόμους μου και στις δουλειές μου.
Να εδώ περπατούν η Πούλια και το αρνί της, εδώ ζουν τα παιδιά με τη μητριά την κακιά, να και το παλάτι του βασιλιά και να και η Νεραντζούλα που φυτρώνει από τα κόκαλα του αρνιού-αυγερινού.
Και να και ενα σκυλί που συνάντησε η Πούλια και ο Αυγερινός και να και το Κυπαρίσσι που ανέβηκε απάνω Πούλια για να κρυφτεί... και αυτή η γιαγιά δεν είναι με το σκαφίδι και το κόσκινο; Και να αυτή μπορεί να είναι η πεθερά και πιο πέρα το πηγάδι.
Είχε τόσο δίκιο ο δάσκαλός μου ο Πελασγός ...όταν ζεις κοντά στη φύση "περπατάς" αλλιώς τα ελληνικά τα παραμύθια, άλλη "γεωγραφία"...
ΟΜΩΣ στα αλήθεια το παραμύθι ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ όταν το λες. Μόνο τότε. Το λέω με σιγουριά. Όλα καλά με τη δουλειά πριν αλλά μπροστά στα μάτια του κόσμου γεννιέται η μαγεία του.
Η αφήγηση είναι τελετή, λένε οι παραμυθάδες και κάθε φορά (λίγο ή πολύ) το ξαναζεις με μια δύναμη μοναδική, με λόγια που βγαίνουν από το στόμα σου σαν να περνούν άθελά σου γνώμες, σκέψεις, λόγια σαν να έρχονται από παλιά και από τώρα, σαν να μιλούν οι παλιοί και να συναντούν τους νέους, παραμυθάδες και θεατές..τι μαγεία.... Πως να ξεφύγεις από αυτή την αρχέγονη ΔΥΝΑΜΗ;
Τι μοναδικά συναισθήματα, χρώματα, ήχοι!!!
Έλεγα, που λέτε την Πούλια και τον Αυγερινό και από το πουθενά την ώρα της αφήγησης ήρθε ένας ήχος σαν ποδοβολητό αλόγων.
Να φύγουν τα παιδιά, να ξεφύγουν...
να τρέξουν
πίσω οι κορδέλες
ρίχνουν και το χτένι
τρέχουν
τρέχουν
μια χούφτα αλάτι
τρέχουν ... φεύγουν
όμως ο δρόμος μπροστά
και τρέχουν
τώρα ο αυγερινός είναι αρνί
και προχωρούν
και στο παλάτι του βασιλιά τους κατατρέχουν
τους κυνηγούν
στασιό δεν έχουν
ο Αυγερινός στο χώμα
και που τόπος να χωρέσει την Πούλια
Ακόμα και σαν δέντρο ο Αυγερινός κινείται
ψηλά τα κλαδιά για τους κακούς
κάτω για την πούλια
τρέχουν τρέχουν
στασιό δεν έχουν
τρέχουν
μπαπ μπαπ καιιιιιιιιιι
μια προσευχή και ενα ταξίδι τελευταίο ως τον ουρανό
και απ κει μέρα νύχτα μέρα νύχτα
Η εσωτερική μουσική του παραμυθιού είναι ένας ρυθμός γρήγορος και επαναλαμβανόμενος
που οδηγεί σε ένα κρεσέντο με την άνοδο των παιδιών στον ουρανό και πάλι καταλήγει
σε μια επαναλαμβανόμενη μελωδία από το φως της μέρας στο σκοτάδι της νύχτας και από τη νύχτα στο πρώτο φως της μέρας.
Η Πούλια και ο Αυγερινός είναι μια ιστορία καταδίωξης και φυγής, ενα τρεχαλητό, ενα παραμύθι δράσης που ξέρει να κρύβεται ίσως καλά μέσα από επισόδεια στατικότητας, ίσως και αδιεξόδου.
Όμως δεν είναι έτσι...
Ψάξτε να βρείτε τον εσωτερικό ρυθμό του παραμυθιού και θα δείτε μάτια διάπλατα και ανάσες σχεδόν λαχανιασμένες...ως την τελική ανάσα ανακούφισης που δίνει το τέλος του παραμυθιού μαζι με μια έντονη επιθυμία... να ρίξεις μια ματιά στον ουρανό...
Μαρία Παπανικολάου
10 Μαρτίου 2013
* Η ζωγραφιά είναι της φίλης παραμυθούς Ζωής Νικητάκη από το βιβλίο της με τα Ζακυνθινά παραμύθια.
* Η ζωγραφιά είναι της φίλης παραμυθούς Ζωής Νικητάκη από το βιβλίο της με τα Ζακυνθινά παραμύθια.