ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΚΑΙ ΑΦΗΓΗΣΗ ...ΜΙΑ ΟΜΟΡΦΗ ΣΧΕΣΗ

Αφορμή για αυτό το άρθρο, υπήρξε ο πειραματισμός μου με τις Σκιές σε μια παράστασή μου.
Η αλήθεια είναι οτι από καιρό ήταν στο μυαλό μου να το κάνω. Χρόνια το κλωθογύριζα μέσα μου... (Στο χώρο της αφήγησης έχει ξαναγίνει στο εξωτερικό δεν είναι η πρώτη φορά).

Καραγκιοζοπαίχτης γυναίκα; Μου είχαν πει κάποτε.
Γνώρισα τον Ευγένειο Σπαθάρη το 1991 στην Κερατέα, όπου διατηρούσε εξοχικό και τότε είχα γοητευεί (του είχα πάρει μια συνέντευξη για μια τοπική εφημερίδα και είχα συνεργαστεί μαζί του για μια εκδήλωση). Είχα γοητευτεί με την ενορχήστρωση όλων αυτών των πραγμάτων πίσω από το πανί. Με τις φωνές, τα φώτα, τη μουσική, το τραγούδι, τις φιγουρες...
Είχα δει αργότερα το Ινδικό θέατρο σκιών σε ντοκυμαντερ και πραγματικά με είχε γοητεύσει η σχέση αυτή του θεατή με τον παίχτη των σκιών. Οι αυτοσχεδιασμοί, το παραμύθι...
Ειλικρινά πολλά τα κοινά με την αφήγηση. Γιατί όχι σκέφτηκα;

Ο Δημήτρης Μικιός στην "Καυτή σούπα"

Ένα απόγευμα μιλούσα με τον καλό μου φίλο, ηθοποιό, μίμο, καραγκιοζοπαίχτη κουκλοπαίχτη και μοναδικό αφηγητή για μένα (έστω κι αν δεν το παραδέχεται) Δημήτρη Μικιό.
Μου έλεγε για μια παράσταση με σκιές που είχε ετοιμάσει.
Πάλι μπροστά μου οι σκιές...Λες; Χρόνια το σκεφτόμουν.
Ισως και να γίνεται.
Και πάω στο Λαογραφικό της Κορίνθου και όταν μπήκα είδα ένα μικρό παραδοσιακό σπίτι φτιαγμένο σαν έκθεμα με δυο παραθυράκια αριστερά και δεξιά...
Αυτό ήταν. Θα έκανα Θέατρο Σκιών εκεί στο δεξί παραθυράκι. Αμέσως σκέφτηκα δυο φιγούρες. Μια νεραίδα και ένα ξωτικό βγαλμένα από τα παραμύθια.
Και πάλι ο καλός μου ο Δημήτρης έφτιαξε δυο υπέροχες φιγούρες! Πώς να τον ευχαριστήσω;

Ανακάλυψα και ανακαλύπτω καθημερινά έναν κόσμο τόσο διαφορετικό αλλά και τόσο όμοιο με εκείνο της αφήγησης.
Επίσης, ανακαλύπτω πόσο βαθιά με είχε ποτίσει ο Καραγκιόζης των παιδικών μου χρόνων, κι ας μου φαίνεται τώρα ξένος και μακρινός. Θυμάμαι πως στη μνήμη μου δεν είχαν μείνει οι ιστορίες αλλά οι φωνές, οι φιγούρες, το πανί, τα γυρίσματα, τα τερτίπια του Καραγκιοζοπαίχτη, οι αλλαγές, οι ερωταποκρίσεις με το κοινό, οι ανάσες...

Μερικοί σπόροι μπαίνουν μέσα μας νωρίς και πραγματικά δεν ξέρουμε πότε θα βλαστήσουν.

Την παράσταση την καταευχαριστιέμαι! Τις φωνές των παιδιών τα γέλια.  Σαν παραμυθού είμαι εμπρός στα μάτια τους και πίσω από το πανί καραγκιοζοπαίχτης.

Ο πειραματισμός είναι μέσα στο πλαίσιο κάθε τέχνης και το συναπάντημα τόσο συγκενών τεχνών μπορεί να είναι ενδιαφέρον.

Μέσα στις δυσκολίες είναι η διαχείρηση των δυνάμεων, η κόπωση και οι συνεχείς εναλλαγές των φωνών σε ένα πρόγραμμα μιας ώρας. Επίσης, οι αντιδράσεις του κοινού που "δεν φαίνονται" μέσα από το πανί αλλά "ακούγονται" και αυτός είναι ένας άλλος κώδικας! Παρόλα αυτά τολμήστε! Είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον!

Θα σας γράψω κι άλλες παρατηρήσεις καθώς το πρόγραμμα προχωρά!

Λίγα λόγια για το ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ


Το θέατρο σκιών είναι ένα από τα πιο αρχαία είδη θεατρικού θεάματος. Το θέατρο σκιών είναι τόσο παλιό όσο και οι παρατηρήσεις της ανθρωπότητας σε σχέση με το φως και τη σκιά και τα παιχνίδια με τις σκιές. Οι ρίζες του βρίσκονται στην Ινδία και στην Ινδονησία, αλλά και γενικά στην Ασία όπου οι περισσότερες χώρες δημιούργησαν το δικό τους θέατρο σκιών

Το θέατρο σκιών παίζεται με την βοήθεια ημιδιάφανων ζωγραφισμένων εικόνων συνήθως πάνω σε χαρτί, δέρμα ή άλλα ημιδιάφανα υλικά επάνω σε μια λευκή οθόνη που φωτίζεται από πίσω. Το αποτέλεσμα είναι ο θεατής να βλέπει καθαρά τα περιγράμματα των εικόνων ή ανάλογα με τη κατασκευή τους και τα χρώματα. Εξαιρετικής ομορφίας είναι οι φιγούρες στο κινέζικο θέατρο σκιών, όπου οι καλλιτέχνες κατασκευαστές έφτασαν σε υψηλά επίπεδα λεπτομέρειας και φαντασίας, τις λεπτοδουλεμένες δερμάτινες φιγούρες τους.

Τις εικόνες ( φιγούρες) στο θέατρο σκιών, τις χειρίζονται οι καλλιτέχνες ή ο καλλιτέχνης που δίνει την παράσταση κρατώντας τις ειδικές λαβίδες που είναι προσαρμοσμένες κάθετα επάνω σε καίρια σημεία των εικόνων, ώστε να επιτυγχάνονται κινήσεις που να δίνουν την αίσθηση της ζωντάνιας και της ευλυγισίας.

Οι καλλιτέχνες του θεάτρου σκιών δεν κινούν μόνο τις φιγούρες, αλλά κάνουν πολλούς ρόλους μιμούμενοι διαφορετικές φωνές και πολύ συχνά τραγουδούν, πράγμα που κάνει αναγκαίο το να είναι πολυτάλαντοι για να ανταπεξέρχονται στις ανάγκες της παράστασης. Πολλές φορές μια παράσταση του θέατρου σκιών την συνοδεύει μια ζωντανή ορχήστρα. Το θέατρο σκιών είναι ένα κατεξοχήν λαικό είδος θεάτρου και από εκεί αντλεί την θεματολογία του και την παράδοση του. Στο ινδικό αλλά και στο θέατρο σκιών στην Ιάβα ή στην Ταυλάνδη για παράδειγμα, ακόμη και οι σημερινοί περιοδεύοντες καλλιτέχνες του θεάτρου σκιών αντλούν την θεματολογία τους απο τους ήρωες του αρχαίου κλασικού ινδικού έπους ραμαγιάνα και μαχαμχαράτα. Το ίδιο πάνω κάτω συμβαίνει και με το δικό μας θέατρο σκιών, τον καραγκιόζη, που σκύβει στην λαική παράδοση μέχρι την αρχαιότητα για να βρεί θέματα, παρόλο που πολλοί καραγκιοζοπαίκτες έχουν εμπνευστεί και από σύγχρονα θέματα και έχουν εμπλουτίσει την θεματολογία του.

Ελάχιστες διαφορές μπορεί να βρει κανείς ανάμεσα στα τοπικά είδη του θεάτρου σκιών. Κάποιες παραλλαγές χρησιμοποιούν κούκλες αντί για επίπεδες φιγούρες και φαίνεται να είναι οι πρόγονοι του σημερινού κουκλοθέατρου.

(πηγή theaterinfo.gr)  ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ